Jelle Lecluijze doceert bij BOB-KOB de module Beton en Onderhoud vanuit een grote passie voor dit vak. “Beton is een prachtig product dat een lange levensduur kan hebben. Met gedegen beheer en onderhoud bevorderen we de duurzaamheid binnen de sector en zijn we beter af dan met slopen en nieuwbouw.”
Jelle is een ware betonexpert. Zo is hij technisch directeur van Solid Services, een onafhankelijk advies- en ingenieursbureau voor het realiseren van duurzaam beheer en onderhoud van betonnen gebouwen en constructies. Ook is hij (onder meer) lid van de stuurgroep van het Betononderhoudsplatform (BOP), waarin vijf brancheorganisaties zich sterk maken voor het verlengen van de levensduur van beton. Een duizelingwekkende foto in zijn kantoor toont Jelle in actie: abseilend en gezekerd met een klimgordel verricht hij op grote hoogte een technische inspectie van een betonnen gevel.
“Beton wordt van oudsher gezien als grijs, hard en onverwoestbaar, maar heeft voor een lange levensduur gespecialiseerd onderhoud nodig”, vertelt hij. “Gelukkig groeit dit besef, zeker nu we naar een (meer) circulaire economie bewegen. Circulariteitsmodellen als de Ladder van Lansink en het vlindermodel van Ellen MacArthur laten zien dat onderhoud en renovatie in de technische cyclus juist essentieel zijn voor waardebehoud. Onderhoud is dus geen lastige kostenpost, zoals nog vaak gedacht wordt, maar speelt een sleutelrol in het bereiken van circulaire ambities en het behoud van bestaande constructies.”
Als je nagaat dat beton het meest toegepaste bouwmateriaal ter wereld is, ook in Nederland, is het duidelijk dat goed onderhoud en levensduurverlenging van betonnen constructies een enorme impact kan hebben. “Niet alleen behoud je veel waarde, je voorkomt ook de noodzaak voor sloop en nieuwbouw, wat veel nieuwe materialen vereist en aanzienlijke CO2-emissies met zich meebrengt – iets wat we juist willen vermijden. Het is dus essentieel dat hier meer bewustzijn over komt. Gelukkig hebben we tegenwoordig slimme en mooie technieken waarmee we dat onderhoud en die levensduurverlenging effectief kunnen realiseren.”
Jelle deelt zijn kennis enthousiast in de BOB-module Beton en Onderhoud, te beginnen bij de basis: wat is beton precies? “Dat het bestaat uit zand, grind, cement en water mag duidelijk zijn, maar minstens zo belangrijk is de selectie van de juiste grondstoffen, de juiste samenstelling daarvan en het op een juiste en deugdelijke manier storten van beton en wapenen. Doe je dit niet, dan ontstaat er in de toekomst schade.”
Cursisten leren verder van alles over de functie van wapening in betonconstructies, betonschade herkennen, beschermingsmethodieken, inspectie- en onderzoeksmethoden, verduurzamingsmogelijkheden, voorschriften en reparatietechnieken. Het sluitstuk is een praktijkinspectie. Hierbij wordt een betonnen object, gebouw of constructie ter plekke onderzocht op schadebeelden, met als hamvraag wat de oorzaak is, door middel van welke onderzoektechnieken dit kan worden aangetoond en hoe dit hersteld kan worden.
“De module biedt een breed scala aan kennis en praktische tools, ook al maakt het je niet direct tot een specialist in beton en onderhoud. Je verwerft inzichten en leert omgaan met specifieke situaties, zoals corrosie van de wapening, bijvoorbeeld door chloride. Je krijgt ook de nodige handvatten om adequaat te handelen. Zo weet je, op het moment dat je constructies zoals flatgebouwen met uitkragende galerijen of balkons in beheer hebt, waarop je moet letten en wat je moet doen.”
Al deze kennis is essentieel voor efficiënt onderhoudsbeheer, het maken van onderhoudsbeslissingen, en het beheren van offertes en opdrachten. “Nog belangrijker is dat de cursisten leren hoe je schade kunt voorkomen en welke methodes en technieken daarvoor mogelijk zijn. Gaat het toch mis, dan moeten zij weten hoe je schades kunt verhelpen. Idealiter anticipeer je op mogelijke schade om preventieve acties te ondernemen, want dit vermindert de kosten en overlast, verkort de doorlooptijd en verbetert de levensduur.”